Người Mỹ domain authority đỏ, bao gồm nhiều bộ lạc trải lâu năm trên khắp nước Mỹ, có một nền văn hoá và truyền thống lịch sử vô cùng thú vị tuy nhiên ít được kể tới.
Bạn đang xem: Thổ dân da đỏ ở mỹ
Kể từ bỏ thời xa xưa, tín đồ Mỹ bản địa (hay nói một cách khác là thổ dân domain authority đỏ, fan Anh-điêng) sẽ sinh sống trên châu lục Bắc Mỹ, tự phía bắc Alaska đến bờ vịnh Florida. Hiện nay nay, bao gồm hơn 9 triệu người Mỹ bản địa làm việc tại giang sơn cờ hoa, đại diện thay mặt cho hàng nghìn bộ lạc với ngôn ngữ, văn hóa truyền thống và truyền thống lịch sử vô thuộc đa dạng. Sau đây là một vài thực sự thú vị về lịch sử và văn hóa nhiều chủng loại của tín đồ Anh-điêng.
Người Mỹ da đỏ mang trang phục chuẩn bị biểu diễn một điệu khiêu vũ truyền thống. (Ảnh: National Park Service)
Người Mỹ da đỏ nói hơn 300 ngôn ngữ
Bắc Mỹ là quê nhà của rộng 300 ngôn ngữ khác nhau. Mặc dù nhiên, sau thời điểm trở thành thuộc địa, hầu hết ngôn ngữ trong số này đã bặt tăm do cơ chế đồng hóa của chủ yếu phủ. Năm 1868, Tổng thống Ulysses Grant tuyên bố: “Hai phần tía rắc rối của bọn họ nằm làm việc sự khác hoàn toàn về ngôn từ ngày nay… Phương ngữ man rợ của họ bắt buộc bị xóa khỏi và thế vào đó là tiếng Anh”.
Bắt đầu từ những năm 1800, fan Mỹ bản địa phải di dời khỏi cộng đồng của bọn họ và gửi đến những khu bảo đảm được cơ quan chính phủ quy định. Trẻ nhỏ Anh-điêng nhập học các trường nội trú dành cho những người da đỏ với tham gia học tập tập bởi tiếng Anh. Mãi cho tới năm 1972, khi Quốc hội Mỹ thông qua Đạo luật giáo dục Da đỏ, các bộ tộc tín đồ Mỹ bản địa bắt đầu được phép dạy dỗ ngôn ngữ truyền thống lâu đời của họ.
Theo Cục khảo sát dân số Mỹ, tính đến năm 2013, gồm 169 ngôn ngữ phiên bản địa được dùng trong sinh hoạt mỗi ngày của bạn Anh-điêng. Nhiều ngữ điệu trong số này có số lượng người nói siêu nhỏ. Năm 1990, Quốc hội Mỹ trải qua Đạo luật ngôn ngữ của tín đồ Mỹ bản địa, cung cấp hỗ trợ cho bài toán bảo tồn với phục hồi ngôn ngữ của fan da đỏ. Tuy nhiên, tính cho tới nay, đại nhiều phần 300 ngữ điệu bị dự đoán có nguy cơ biến mất.
Tờ báo thứ nhất bằng giờ đồng hồ thổ dân Mỹ xuất bạn dạng năm 1828
Trước khi thuộc địa hóa, các ngôn ngữ của tín đồ da đỏ được truyền miệng là nhà yếu. Sau thời điểm người châu Âu thực hiện thuộc địa hoá, một vài bộ lạc bước đầu áp dụng hệ thống chữ viết. Mtv của cỗ lạc Cherokee thương hiệu là Sequoyah đã dành 12 năm trở nên tân tiến một khối hệ thống chữ viết để fan dân bộ lạc rất có thể học đọc với viết bằng ngôn từ của mình. Ông kết thúc bảng âm tiết bao gồm 86 cam kết tự vào khoảng thời gian 1821.
Bởi vày âm huyết được tạo thành để mô tả những âm rõ ràng của ngôn từ Cherokee nên bạn Cherokee rất dễ dàng học. Cushman nói: “Trong khoảng thời gian từ 3 tháng cho 3 năm, đa số bộ lạc thể đọc với viết bằng ngôn ngữ này”
Có 574 bộ lạc được thừa nhận tại Mỹ
Trong số 574 bộ lạc này, 229 sinh sống trong tiểu bang Alaska - tè bang lớn số 1 tai Mỹ. California tất cả 109 cỗ lạc được liên bang công nhận, cao lắp thêm hai toàn quốc. Đây là cũng là bang có khá nhiều người domain authority đỏ sinh sống nhất.
Các cỗ lạc được liên bang công nhận này đứng tự do với Mỹ, hệt như các nước nhà có chủ quyền khác. Tuy nhiên, nhiều cỗ lạc ko được liên bang công nhận, có nghĩa là họ không đủ đk nhận những chương trình và cung ứng của chính phủ.
Tính mang đến năm 2020, 66 bộ lạc trên 13 bang được công nhân theo từng bang. Mặc dù sự thừa nhận này không đem về cho họ nghĩa vụ và quyền lợi từ liên bang, tuy thế cũng là bước ưng thuận sự lâu dài của văn hoá và lịch sử vẻ vang đương đại của họ.
Bức tranh năm 1951 của Blackbear Bosin, biểu lộ cuộc di cư âu sầu của người da đỏ. (Ảnh: Getty Image)
Người Mỹ bản địa tất cả nền nông nghiệp phong phú
Các bộ lạc tín đồ Mỹ da đỏ trước đó có nền nông nghiệp trồng trọt phong phú, với nhiều cây cỏ địa phương đổi mới những món ăn không còn xa lạ trên toàn cầu. Nhiều bộ lạc vẫn thuần hóa các loại cây trồng mà họ vẫn ăn uống ngày nay. Vào năm 2016, các chuyên gia ước tính rằng bao gồm tới 60% nguồn hỗ trợ lương thực trái đất dựa trên những loại cây cối có xuất phát từ Bắc Mỹ.
Ngô được tạo thành bởi những người nông dân bạn dạng địa ở khu vực miền nam Mexico và Guatemala trong khoảng 10.000 năm trước. Fan Mỹ phiên bản địa cũng thuần hoá các loài cây thân thuộc như đậu, bí, khoai tây cùng cà chua.
Liên minh Haudenosaunee là giữa những nền dân công ty tồn tại nhiều năm nhất trên nạm giới
Còn được người Pháp điện thoại tư vấn là liên minh Iroquois, liên hợp Haudenosaunee được thành lập bởi 5 giang sơn bộ lạc: Mohawk, Oneida, Onondaga, Cayuga cùng Seneca. Một số nhà nghiên cứu và phân tích tin rằng hợp thể này được thành lập vào năm 1142, trong khi liên minh này nói rằng họ đang tồn trên từ thời xa xưa. Mặc dù là con số nào, cấu kết Haudenosaunee được xem là một một trong những nền dân chủ nhiều năm nhất trên Trái đất.
Các đất nước được thống nhất bởi vì Kaianere"ko:wa (Great Law of Peace - Đại lao lý Hòa bình), vào vai trò như hiến pháp của riêng họ. Quốc gia thứ 6, Tuscarora, dấn mình vào Liên minh này vào vắt kỷ 18.
“Nhiều cỗ lạc theo chính sách dân chủ, nhưng mà Liên minh Haudenosaunee bao gồm nhiều cỗ lạc, trải dài trên một quanh vùng địa lý rộng lớn lớn. Đây là điểm khác hoàn toàn của họ”, tiến sĩ Donald A. Grinde, tác giả cuốn Exemplar of Liberty tại Đại học Buffalo nhấn định.
Nghiên cứu giúp của giáo sư Grinde tập trung vào ảnh hưởng của đoàn kết Haudenosaunee so với Hiến pháp Mỹ. “Có ba đóng góp chính”, giáo sư mang đến biết, “Thứ nhất, chủ quyền đó nằm trong về nhân dân. Vật dụng hai là phân lập quyền lực, phân tách ra các cơ quan nhà nước không giống nhau. Cùng thứ ba là bản thân hiến pháp, với những điều khoản hoàn toàn có thể được trích dẫn, giống như như phương pháp Haudenosaunee phát âm Đại Luật tự do của chúng ta mỗi năm”. Không y hệt như Hiến pháp Mỹ, phụ nữ đóng một vai trò lành mạnh và tích cực trong nền dân công ty Haudenosaunee.
Người Mỹ bản địa buộc phải di dời theo Đạo cơ chế Tái định cư bạn da đỏ (Indian Relocation Act) vào năm 1830
Vào năm 1830, Tổng thống Andrew Jackson đã ký kết Indian Removal Act - Đạo luật đào thải Người domain authority đỏ. Đạo giải pháp này nảy sinh do mong muốn định cư của người da white trên gần như vùng đất phì nhiêu màu mỡ của cỗ lạc Choctaw, Cherokee, Creek và các bộ lạc khác.
Đạo luật pháp này buộc bạn Mỹ bản địa tránh khỏi những Alabama, Florida, Georgia, North Carolina và Tennessee, và dịch chuyển tới “lãnh thổ của người da đỏ” trên vùng khu đất tiền thân của bang Oklahoma. Hàng chục ngàn người đã chết trong cuộc di cư đề nghị này.
Người Mỹ bản địa được cấp cho quốc tịch Mỹ vào khoảng thời gian 1924
Tuy nhiên, tuy vậy họ đã bao gồm quyền công dân vừa đủ trên danh nghĩa, không ít người dân Mỹ bạn dạng địa vẫn bị chống cấm thai cử. Quyền bỏ phiếu thuộc về từng bang, và các bang tiếp tục lắc đầu quyền thai cử đối với người Mỹ bản địa trong không ít thập kỷ.
Ngoài ra, những bang sử dụng những biện pháp rành mạch chủng tộc để tránh khả năng tiếp cận những cuộc bầu cử của bạn Anh-điêng. Ví dụ, nhiều bang áp dụng bài đánh giá đọc viết trước khi cho phép bỏ phiếu, cản trở người Mỹ phiên bản địa (và hồ hết tộc bạn khác) - những người không biết đọc và viết giờ đồng hồ Anh. Hầu hết thông lệ này vẫn tiếp tục cho đến khi Đạo luật Quyền bỏ thăm (Voting Rights Act) được thông qua vào năm 1965.
Tranh vẽ biểu hiện nền văn hoá đa dạng của tín đồ Mỹ domain authority đỏ. (Ảnh: American Indian Republic)
Quốc gia Navajo (Navajo Nation) là vùng đất bộ lạc lớn nhất tại Mỹ
Vùng đất của người Navajo có diện tích gần 25.000 dặm vuông - diện tích tương đương với bang West Virginia, cùng hơn gấp hai Maryland. Vùng khu đất này mở rộng sang những bang Arizona, New Mexico và Utah.
Vào năm 2021, giang sơn Navajo cũng đã vượt qua vùng Cherokee để phát triển thành bộ tộc lớn nhất tính theo dân số, với ngay gần 400.000 dân được ghi nhận. Cùng hiển nhiên, vùng đất này biến chuyển trung tâm của đa số ngôn ngữ tín đồ da đỏ.
Không phải tất cả các bộ lạc bạn Mỹ bản địa đều sở hữu vùng khu đất của riêng biệt họ
Có khoảng chừng 326 vùng đất cỗ lạc trên Mỹ, và tổ chức chính quyền liên bang thừa nhận 574 cỗ lạc. Mặc dù nhiên, vùng đất riêng của những bộ lạc trung bình chỉ rộng khoảng 2,6% đối với lãnh thổ trước khi bị ở trong địa hoá. Nhiều cỗ lạc khi bị tóm gọn di dời, họ mất hết tất cả đất đai.
Xem thêm: Xe siêu trường chạy 1 1 tháng chưa đến đích, xe siêu trường chạy 11 tháng chưa đến đích
Một phân tích năm năm trước của Bộ nhà ở và cải cách và phát triển Đô thị Mỹ cho thấy 68% tín đồ Mỹ domain authority đỏ và fan Alaska phiên bản địa sống trên hoặc gần quê nhà của họ.
Hàng thay kỷ trước lúc Christopher Columbus tò mò Châu Mỹ vào khoảng thời gian 1491, thổ dân người da đỏ sẽ sinh sống trên lục địa này. Trong những đó, cỗ tộc Navajo chiếm số lượng lớn cùng với lối sống văn hóa truyền thống đặc sắc.
Lịch sử thành lập và hoạt động vùng khu đất tự trị bạn da đỏ Navajo
Theo các nhà sử học, bộ tộc người domain authority đỏ Navajo sẽ định cư nhiều năm tại Châu Mỹ. Nhưng chưa phải là cư dân thứ nhất của vùng khu đất này. Trước đó, đội thợ săn Paleo Ấn Độ thời kỳ bỏ mạng (12.000 – 6.000 trước Công nguyên) đã lang thang trong khu vực Monument Valley hàng ngàn năm trước.
Tiếp theo là những người dân thợ săn bắn truyền thống (6.000 – 1 trước công nguyên). Mãi cho năm 1581, fan Tây Ban Nha đầu tiên mới liên lạc được với người Navajo.
Cuộc sống của cục tộc da đỏ Navajo cố gắng kỷ 19
Người domain authority đỏ Navajo đã có một cuộc sống bình yên tính đến khi những cư dân khác xuất hiện, làm cho xáo trộn toàn thể cục diện. Năm 1864, bộ tộc Navajo bị cần rời khỏi vùng khu đất của họ. Bởi vì sự xung thốt nhiên với nhóm fan định cư dịch rời lên và bao quanh đất đai của họ.
Monument Valley – Ảnh internet
Bộ lạc da đỏ Navajo mọi năm đầu thế kỷ 20
Tới năm 1923, một cơ quan chính phủ bộ lạc da đỏ đã ra đời nhằm đáp ứng mong muốn của những công ty dầu lửa Mỹ cho mướn Navajo để thăm dò. Đồng thời cũng để đảm bảo những cư dân còn lại của cỗ tộc người da đỏ. Nhờ vào vậy, khu bảo tồn vùng khu đất Navajo đã được lập nên, cách tân và phát triển thành điểm đến lựa chọn du định kỳ Mỹhấp dẫn trên thay giới.
Đến thăm vùng đất của cục tộc fan da đỏ bây giờ ở Mỹ – Navajo
Navajo duy trì nếp sinh hoạt, văn hóa fan da đỏ riêng biệt cho tới thời hiện nay đại, trở thành sự tò mò cho cả thế giới. Nội dung bài viết sau đây, Du định kỳ Hoàn Mỹ sẽ share kinh nghiệm ghẹ thăm Navajo cùng những nguyên tắc đặc biệt khi xúc tiếp với bộ tộc người da đỏ hiện nay ở Mỹ.
Có từng nào bộ tộc người da đỏ bây giờ tại Mỹ?
Hiện nay, Bắc Mỹ còn khoảng tầm 40 cỗ tộc domain authority đỏ, đông độc nhất vô nhị là các bộ tộc domain authority đỏ Navajo, Sioux, Cherokee… Họ thường sinh sống bằng nghề nông, trồng ngô, khoai, đậu hoặc săn bắn qua ngày. Những bộ tộc da đỏ săn những con bò mộng để làm thịt, lột da chúng để làm đồ dùng cá thể như quần áo, lều trại.
Vào cố gắng kỷ 15, khi fan Anh Điêng để chân lên châu mỹ thì ở chỗ này đã bao gồm 900.000 dân cư da đỏ sinh sống. Chiến tranh các bộ lạc domain authority đỏ đã diễn ra hàng loạt từ cầm kỷ 17 tới thời điểm cuối thế kỷ 19, thân quân đội Liên bang Mỹ với những bộ lạc bản địa Bắc Mỹ.
Điều này sẽ dẫn cho một hành vi diệt chủng mập mạp trong lịch sử dân tộc loài người, khiến số lượng dân tộc bản địa da đỏ chỉ từ khoảng 1% dân số thế giới hiện nay.
Người da đỏ Navajo sinh sống sinh sống đâu?
Bộ tộc thổ dân da đỏNavajo không sở hữu bất cứ một vùng khu đất nào riêng biệt. Bọn họ sống rải rác rưởi phía Tây của Bắc Mỹ, từ bỏ Arizona, New Mexico tới Utah và đặc biệt khu bảo đảm Navajo. địa điểm họ sống là sự việc hỗn vừa lòng của sa mạc thô cằn cùng với địa hình hiểm trở núi với cao nguyên.
Đời sống văn hóa truyền thống – Tinh thần cỗ tộc người da đỏ Navajo
Bộ lạ domain authority đỏNavajo tin tưởng rằng họ là những người đã đi qua ba thế giới không giống nhau trước khi xuất hiện ở trái đất. Bởi vì vậy, tín ngưỡng của họ vô thuộc đặc biệt. Gồm hơn 50 loại nghi lễ được sử dụng trong văn hóa người da đỏNavajo, một số nghi lễ kéo dãn dài vài giờ mang đến chín ngày.
Những ngôi nhà tại đây được gọi là Hogan, được gây ra một bí quyết hài hòa. Hogan được xây dựng bằng vỏ trắng, bào ngư, ngọc lam và obsidian. Cũng chính vì vậy, khi nơi ở được ánh bình minh, khía cạnh trời, hoàng hôn và màn tối chiếu rọi thì rực sáng, rất nổi bật giữa khu đất trời.
Các điểm đến hấp dẫn khi lép thăm vùng đất fan da đỏ Navajo
Navajo luôn là điểm nhấn cuốn hút trong hành trình khám phá du lịch Mỹ – Bắc Mỹ. Một vài điểm du kế hoạch Hoa Kỳhút khách hàng phải kể đến hẻm núi Chelly, Thung lũng tượng đài Monument, hẻm núi Antelope.
Thung lũng tượng đài Monument (Monument Valley)
Đây là khoanh vùng rộng lớn bao quanh công viên bộ tộc Navajo. Đặc điểm bình thường của thung lũng tượng đài Monumentlà có một nhóm mô đất sa thạch khổng lồ, nhô lên cao với rất nhiều hình thù. Tế bào đất lớn số 1 phải cao tới 300 mét tính từ đáy thung lũng.
Hẻm núi Chelly (Canyon de Chelly National Monument)
Hẻm núi Chelly là vị trí lưu giữ các dấu vệt lịch sử, văn hóa truyền thống có niên đại từ 350 mang lại 1300 năm sau Công nguyên của tộc người Navajo. Vào đó, các vách đá của ngóc ngách núi dài 26 dặm, có độ cao từ bỏ 30 cho hơn 1.000 feet làm cho một phong cảnh ngoạn mục cho hàng trăm tàn tích Anasazi hay những ngôi nhà cùng trang trại hiện nay đại.
Hẻm núi Chelly – Ảnh internet
Bí ẩn hẻm núi Linh Dương (Antelope Canyon)
Đối cùng với người domain authority đỏNavajo, ngóc ngách núi Antelope là 1 trong trong niềm từ hào tốt nhất của họ. Antelope là giữa những sáng chế tác kỳ diệu của chế tạo hóa, được đụng khắc tự sa thạch đỏ. Khi ánh nắng đi xuống tự mép núi tới các góc dốc của tảng đá khiến cho một cảnh tượng sinh sống động trong tâm địa người xem.
Có lẽ vậy cơ mà hẻm núi Antelope đã xuất hiện thêm trong những tạp chí, bộ phim Hollywood khét tiếng trên nỗ lực giới.
Nguyên tắc tham quan các điểm du ngoạn vùng từ trị fan da đỏ Navajo
Quốc gia Navajo cung cấp cho du khách tour Mỹnhiều tuyến đường mòn, tuyến đường cô lập và tuyến đường cấm. Những con phố mòn ko được nâng cấp, được đánh dấu bằng hang đá để bạn tránh đi nhầm.
Lưu ý mà quốc gia này dành cho bạn là ko được phép bước vào những khoanh vùng bảo tồn tất cả biển cấm và khai quật các item khảo cổ học tập mà không được sự chấp nhận của chính phủ. Đặc biệt, lúc đi tour Hoa Kỳ nghỉ ngơi Antelope, bạn không được phép đi một mình, cần phải theo tour của hướng dẫn viên du lịch da đỏ bạn dạng địa.
Hãy xin phép fan dân phiên bản địa khi bạn muốn chụp ảnh họ. Những người Navajo chưa hẳn là kho lưu trữ bảo tàng trưng bày, họ bao gồm nền văn hóa bạn da đỏkhác biệt. Mặc dù họ cảnh giác với khác nước ngoài nhưng khi chúng ta biết các bạn thực sự vồ cập về Navajo thì họ sẽ tương đối hòa nhã.
Chụp hình ảnh lưu niệm cùng người da đỏ bản địa tại Antelope phải có sự gật đầu của họ.
Hướng dẫn viên và khách hàng công ty “Chuyên tour Mỹ” – chụp hình ảnh lưu niệm cùng tín đồ da đỏ Navajo – Ảnh: phượt Hoàn Mỹ
