biên dịch: eskimot09
Lịch sử La Mã ban đầu từ 1 ngôi làng nhỏ dại (có sách nói là có 7 ngọn đồi) ở vị trí chính giữa Italy, sau đó phát triển thành thủ phủ, lấn chiếm và kiểm soát điều hành 1 vùng to lớn gồm toàn cục Italy, phái nam Châu Âu, Trung Đông, Ai Cập và đổi thay đế chế hùng vượt trội nhất trên trái đất vào thời điểm bắt đầu công lịch. La Mã kiểm soát và điều hành cái nhưng trước đó không 1 giang sơn nào từng có, nó giai cấp toàn quả đât trong 1 thời hạn dài. Đế chế La Mã trải dài từ vương quốc Anh đến Ai Cập, từ bỏ Tây Ban Nha mang lại Mesopotamia tùy chỉnh 1 thời kỳ độc lập đáng khen ngợi.
Bạn đang xem: Bản đồ la mã cổ đại
Dù vậy, La Mã là 1 nước nhà quân sự cùng nó kẻ thống trị lãnh thổ không bến bờ của mình bằng cách duy trì một lực lượng quân sự chiến lược mạnh trên nhiều nước nó chỉ chiếm đóng. Là một trong những chủng tộc thông minh, người La Mã dành rất nhiều trí tuệ của họ cho việc xây dựng chiến thuật, công nghệ, tổ chức triển khai và phương pháp lệ quân sự, tất cả giành cho việc bảo trì cái trái đất rộng bự họ vẫn dựng lên.
Nhưng La Mã theo luồng thông tin có sẵn đến không những vì thiên tài quân sự chiến lược và tổ chức triển khai mà còn vày văn hóa. Quần thể văn hóa La Mã chỉ kém chút đỉnh không đáng chú ý so với Hy Lạp, địa điểm đã bước đầu thể chế bên nước vài cố gắng kỷ trước cùng hòa La Mã. Văn hóa truyền thống La Mã có tương đối nhiều cái khởi đầu từ Hy Lạp: nghệ thuật, con kiến trúc, triết học cùng tôn giáo. Tuy nhiên, người La Mã đang làm đổi khác nhiều thứ văn hóa truyền thống này bằng việc làm nó trở nên thích nghi với trái đất quan và nhu yếu riêng của họ. đồ vật văn hóa biến đổi này tiếp nối được truyền bá mang lại các xã hội dân cư châu Âu thời cổ điển và phục hưng.
Chúng ta gần như là không biết gì về rất nhiều cư dân đầu tiên của La Mã. Những người đầu tiên là fan Cro-Magnons, nhưng mang lại thời vật đá mới, họ dường như bị sửa chữa thay thế bởi những người dân di trú đến từ Châu Phi, Tây Ban Nha, với Pháp. Những người này tiếp nối lại bị sửa chữa thay thế bởi làn sóng bạn di trú trong thời kỳ thiết bị đồng, ban đầu ở quanh vùng này khoảng năm 1500 trước công nguyên. Xã hội mới này cho từ những vùng đất vị trí kia dãy Alps với vượt hải dương Adriatic cho tới phía Đông của bán đảo Italia. Họ là những người dân du cư, chăn nuôi gia súc cùng sở hữu phương tiện đi lại sx cao. Chúng ta đúc đồng, cưỡi ngựa chiến và bao gồm xe ngựa. Họ là những người thiện chiến và bước đầu định cư tại những vùng cao hơn bán hòn đảo Italia. Ngày nay chúng ta gọi chúng ta là người Italic, bao gồm nhiều dân tộc bản địa khác nhau: bạn Sabine, người Umbrian, bạn Latinh và tương đối nhiều nữa.
Vào khoảng tầm năm 700-800 trước công nguyên, nhì nhóm dân cư mới bước đầu xâm chỉ chiếm bán đảo Italia. Rất khác những người nhập cư trước đó, những người dân khai hoang new này mang đến cùng họ nền lộng lẫy Hy Lạp cùng Etruscans.
NGƯỜI ETRUSCANS
Các công ty khảo cổ học cho rằng người Etruscans tới từ phía đông Địa Trung Hải, có thể là từ tiểu vùng châu Á. Cho dù gì đi nữa bọn họ sẽ khôgn khi nào biết chúng ta thật sự tới từ đâu và lý do họ chỉ chiếm cứ Italy. Nhưng họ biết rõ rằng khi họ mang đến Italy, bọn họ đã có theo với họ nền hiện đại và đô thị hóa. Chúng ta đặt nới bắt đầu xã hội làm việc Đông Bắc Italy, giữa hàng núi Appenine và biển khơi Tyrrhenian. Nền tiến bộ Etruscans chạy nhiều năm từ sông Arno làm việc phía bắc đến sông Tiber hướng vào trung trung khu bán đảo Italia. Chiếc làng bé dại của fan Latinh, mà sau này trở thành La Mã nằm cạnh con sông Tiber này. Như vậy, bạn La Mã chỉ là gần như dân buôn bản trong giai đoạn phát triển của nền văn minh Etruscan, đã bao gồm quan hệ mật thiết với những người Etruscan về ngôn ngữ, bốn tưởng, tôn giáo, và xã hội. Nền thanh lịch Etruscan vì chưng vậy có tác động quan trọng duy nhất trong quy trình chuyển tiếp thành tiến bộ La Mã.
Người Etruscans sinh sống độc lập, theo thể chế công ty nước cùng hình thành phần lớn liên bang nhỏ. Khi mới bắt đầu, những liên bang này được kẻ thống trị bởi cùng 1 quốc vương, nhưng tiếp nối là một hội đồng được lập đề nghị bằng những cuộc bầu cử bao gồm thức. Cũng giống như những người dân chung quanh, tín đồ Etruscans là tộc bạn làm nông nghiệp & trồng trọt nhưng họ cũng đều có một đội quân mạnh, cùng sử dụng lực lượng này để thống trị dân cư chung quanh. Những cư dân bị kẻ thống trị này trở nên nông dân trong các nông trại của bạn Etruscans. Như vậy người Etruscans có thời gian để dành cho việc phạt triển sắm sửa và công nghiệp. Đến cố gắng kỷ 7 và 6 (trước CN), tín đồ Etruscans đã đoạt được rất các nơi trực thuộc Italy bao hàm cả Rome, và những vùng đất bên cạnh Italy như những đảo của Corsica. Họ thực hiện bảng chữ cái dựa vào bảng chữ cái của tín đồ Hy Lạp, họ có 1 nền hội hoạ cùng điêu tương khắc phát triển, 1 tôn giáo dựa vào thuyết thượng đế truyền tay từ tín đồ Hy Lạp, và không ít những nghi lễ phức hợp sau này được thần thánh hóa và truyền lại cho tất cả những người La Mã. Không giống như số đông các nền thanh nhã cùng thời, sự bất đồng đẳng giới tính của bạn Etruscans hình như không được kể tới nhiều.
Trong khi người Etruscans vẫn rất mắc với bài toán xây dựng quyền lực ở những vùng đất ko kể Italy, và với các hoạt động sắm sửa tấp nập cùng với phía Đông cùng với Châu Phi, thì một tp ở phía nam của họ bắt đầu lớn mạnh mẽ nhanh chóng. Tp này tế bào phỏng bạn Etruscans ở không hề ít mặt. Nó có tên Vương quốc La Mã.
VƯƠNG QUỐC LA MÃ
Theo những nhà khảo cổ, La Mã được thanh lập vào khoảng năm 753 trước công nguyên bởi những người Italic sống sinh hoạt phía phái mạnh sông Tiber. Sự cải tiến và phát triển của làng hội La Mã là việc mô rộp xã hội bóng giềng Etruscans sinh hoạt phía Nam. Thể chế công ty nước lúc đầu của La Mã là thể chế quân nhà được xây dựng trên căn cơ xã hội cỗ lạc. Trong xóm hội căn nguyên này, người bầy ông bao gồm quyền ra quyết định và là thầy tế trong gia đình. Họ bao gồm quyền bán con cháu như nô lệ hoặc thậm chí là giết chúng. Sự độc đoán này bị tiêu giảm sau khi ra đời nhà nước. Trước lúc bán nhỏ hay giết chúng, người đàn ông buộc phải tham vấn gia đình mình và xã hội chung quanh. Quyền lực của Quốc vương vãi trong thiết chế quân chủ La Mã tương tự như như vậy. Nói giải pháp khác, Quốc vương hệt như 1 vị tộc trưởng bị ràng buộc do mối quan lại hệ nghĩa vụ và quyền lợi so với các member trong tộc. Quốc vương tất cả quyền giỏi đối, là người đề ra luật pháp, thống lĩnh quân đội, là toàn án nhân dân tối cao và là thầy tế cả.
Tuy nhiên quyền lực của Quốc vương được giới hạn và kiểm soát điều hành bởi một hiến pháp nhưng ông ta không được phép cố kỉnh đổi. Hiến pháp này vày Viện nguyên lão (VNL) cùng quốc hội lập ra. Viện nguyên lão là hội đồng gồm các trưởng lão, là thủ lĩnh của những thị tộc khác nhau, là 1 bề ngoài liên minh những thị tộc. VNL có quyền chấp thuận và bao phủ quyết việc bổ nhiệm quốc vương, bao gồm quyền kiểm soát và phán xét tính hợp hiến và tuân theo truyền thống lịch sử của những luật lệ và hành động của quốc vương. Về phương diện này, VNL La Mã có chức năng gần giống như với toàn án nhân dân tối cao tối cao Hoa Kỳ ngày nay. Quốc hội thì bao hàm toàn cỗ công dân nam La Mã. Quyền công dân chỉ dành cho tất cả những người có cả bố và mẹ là fan gốc La Mã. Tính năng của quốc hội là trao cho vị vua được VNL lựa chọn quyền lực tuyệt đối. Quốc hội được tổ chức thành 30 đội trên cơ sở mối quan hệ huyết thống, mỗi nhóm có 1 phiếu thai và đưa ra phiếu của bản thân mình trên đưa ra quyết định đồng thuận của bạn bè trong nhóm. Như vậy, ví như ai đó gồm tiếng nói đặc trưng trong chính phủ nước nhà thì sống quốc hội, ảnh hưởng này đã được thiết kế giảm đi rất nhiều với phương thức chia phiếu bầu theo team nói trên.
Sự trở nên tân tiến sức táo bạo và tầm ảnh hưởng của La Mã làm cho của cải tập trung vào 1 bộ phận nhỏ và khiến xã hội phân loại thanh 2 giai cấp: quý tộc cùng bình dân. Giới quý tộc kiểm soát hầu hết tài sản, câu hỏi buôn bán, quyền lực tối cao và quân đội. Cùng chỉ bao gồm họ mới có thể có địa chỉ trong VNL tốt quốc hội. Giới dân gian chiếm đa số dân số, phần lớn là nông dân với thợ thủ công bằng tay làm việc cho giới quý tộc (trừ một số ít ít tự có tác dụng trong nông trại bé dại của mình). Họ không còn có tiếng nói của một dân tộc trong bao gồm phủ.
Dưới thời quân chủ, La Mã không ngừng mở rộng tầm kiểm soát và điều hành đáng nói đến các địa hạt phổ biến quanh. Thiết chế quân chủ bạn dạng thân nó được thành lập và hoạt động với mục đích đem lại sự ổn định và an toàn. Việc đánh chiếm các địa giới tầm thường quanh không có nghĩa rằng La Mã thèm mong muốn đất đai và của cải của không ít nơi này mà ngoài ra là vày mối lo so với sự đe dọa đến từ những cư dân bình thường quanh. Mặc dù nhiên, việc mở rộng địa giới của La Mã đang thu hút sự chú ý của bạn láng giềng Etruscans hùng dạn dĩ ở phía Bắc. Chính sách quân nhà La Mã lâm vào hoàn cảnh tay bạn Etruscans vào thời điểm giữa thế kỷ 6 trước công nguyên. Tín đồ La Mã phòng lại một cách cay đắng. Cuối cùng, khi một hoàng tử của Etruscans thuộc mái ấm gia đình Tarquins đang cai trị La Mã hãm hiếp vợ của một quý tộc (sự kiện này còn có được nói tới trong sử liệu của nhà sử học tập Livy nhưng những người nhận định rằng đây có lẽ chỉ là một trong những câu chuyện lỗi cấu), dân La Mã đã nổi lên đánh đổ quyền lực của Tarquins năm 509 trước CN. Nền lịch sự Etruscans bước đầu đi xuống từ đây.
Sau lúc giành lại độc lập, với việc xóa bỏ hoàn toàn bộ chế quân chủ cố vì tùy chỉnh lại nó, thời đại của nền cùng hòa La Mã, thời đại chứng kiến sự lớn mạnh vĩ đại của quyền lực La Mã bắt đầu.
NỀN CỘNG HÒA LA MÃ
Sau khi Junius Brutus lật đổ vương triều Tarquin năm 509 trước CN, La Mã bước vào kỷ nguyên của nền cùng hòa, thể chế ách thống trị bởi Viện nguyên lão cùng quốc hội. Lịch sử dân tộc của cộng hòa La Mã là lịch sử dân tộc của những trận chiến tranh. Toàn bộ các câu chuyện lịch sử người La Mã sẽ dùng như là dẫn chứng cho các điểm mạnh và quý hiếm La Mã đều ban đầu từ giai đoạn dữ dội này, giai đoạn của những cuộc xâm chiếm và đảm bảo an toàn đất nước. Trước nay, hiến pháp của La Mã không tồn tại phê chuẩn hay được viết ra thành văn bạn dạng mà là 1 trong loạt các giá trị và cách thức bất thành văn. Nó được định ra bên trên cơ sở của một vương triều trong thừa khứ, bởi thế dù không khôi phục nền quân chủ, fan La Mã vẫn dành riêng những quyền lực to lớn cho những quan chức.
Ở vị trí cao nhất là nhì quan chấp chính, được bầu cử sản phẩm năm trong những những đơn vị quý tộc. Cũng tương tự với những quốc vương vào thời quân chủ, 2 quan tiền chấp chính đưa ra vẻ ngoài pháp, sở hữu tòa án, quân đội cùng vị trí trưởng tế của quốc gia. Phục sức của họ giống với các vị vua trong vượt khứ, áo choàng tía cùng ngồi bên trên ghế truyền thống dành cho nhà vua. Mặc dù nhiên, quyền lực tối cao của họ đã biết thành hạn chế rất nhiều. Thứ nhất, chúng ta tại vị chỉ có một năm, sau đó có thể được bầu lại hoặc trở về cuộc sống riêng. Sản phẩm hai, bao gồm 2 quan thuộc chấp chính, cùng vị này có thể ngăn cản tất cả hiệu quả bất cứ quyết định hay hành động nào của vị kia bằng quyền đậy quyết. Sản phẩm công nghệ ba, các quan chấp chính liên tiếp phải phục vụ ở Viện nguyên lão sau thời điểm nhiệm kỳ chấm dứt, điều này khiến cho họ chăm tâm hợp tác với Viện nguyên lão. Tác dụng của những bài toán này là những quan chấp thiết yếu không thực sự dữ thế chủ động và sáng sủa tạo, vì vậy chính lấp La Mã có định hướng bảo thủ cùng thận trọng. Đến năm 325 trước CN, địa chỉ này được đổi thành quan thống đốc, là phần đông quan chấp chính tại vị nhiều nhiệm kỳ vày yêu cầu của các chiến dịch quân sự.
Dưới 2 quan chấp chính là 2 quan liêu coi quốc khố với 1 pháp quan. Chức pháp quan ban sơ thuộc về tòa án, nhưng trong tương lai trở thành 1 chức danh quân sự, các pháp quan là các vị tướng chủ công của La Mã. địa chỉ pháp quan tương tự như quan chấp bao gồm có nhiệm kỳ 1 năm, với cũng hoàn toàn có thể kéo dài trong thời hạn chiến tranh. Quanh đó ra, việc phân loại dân chúng theo tài sản và mức đóng thuế (đáng lẽ là nhiệm vụ của quan tiền chấp chính) là câu hỏi của 2 quan tiền chức (tạm) hotline là giám quan. Trọng trách của bọn họ là lên làm hồ sơ dân chúng và định mức thuế nên nộp. Vì thế họ gồm rất nhiều thời cơ để đánh tráo và tham nhũng. Bởi vậy, vị trí này chỉ được giao cho những nguyên chấp thiết yếu quan, những người dân có đạo đức cùng liêm khiết nhất. Những giám quan có quyền lực lớn, họ hoàn toàn có thể thải hồi những nghị sĩ vào Viện nguyên lão không những vì các vướng mắc tài chủ yếu mà hoàn toàn có thể vì bất kể lý vì chưng gì. Vào tiến trình cuối của nền cùng hòa, các giám quan lại nằm trong các những bao gồm trị gia có quyền lực tối cao nhất sống La Mã.
Với việc quyền lực hoàn toàn tập trung trong tay giới quý tộc, thể chế cộng hòa La Mã lúc bắt đầu là 1 bề ngoài chuyển giao quyền lực tối cao từ quốc vương quý phái tầng lớp giàu có nhất La Mã. đặc điểm thống trị của hiện tượng pháp, khối hệ thống tài chính, và cơ chế ngoại giao tùy chỉnh thiết lập bởi giới quý tộc tức thì lập tức mang tới sự ân oán giận của thế hệ bình dân. Từ lúc bắt đầu năm 509 trước CN cho đến lúc tan chảy trong tay Caesar vào giữa cố kỉnh kỷ thứ nhất trước CN, lịch sử vẻ vang chính trị của cùng hòa La Mã là 1 trong mớ láo lếu độn, và liên tiếp xung đột nhiên giữa hai tầng lớp dân chúng mong tranh giành quyền lực tối cao chính trị.
Năm 494 trước CN, những người dân lao động ra khỏi La Mã và chỉ chiếm 1 vùng núi thiêng. Trên đây, họ ra đời 1 chính phủ nước nhà mới, 1 tổ chức triển khai có hiệ tượng bộ lạc kiểu dáng cũ, mở màn là những quan bảo mẫu mã (những người lãnh đạo bộ tộc của họ). Họ công khai phủ quyết những quyết định của giới quan chức La Mã và pháp luật của Viện nguyên lão. Cơ quan chỉ đạo của chính phủ này do toàn bộ bầu ra và các quyết định của nó áp dụng cho mọi đối tượng là dân nghèo. Nói giải pháp khác, dân nghèo đã tự giành cho họ quyền viết ra điều khoản cho riêng rẽ mình. Năm 450 trước CN, trào lưu đấu tranh thống trị đưa ra bộ cơ chế 12 điểm với việc chính thức hóa chế độ lệ với hiến pháp La Mã. Người La Mã xem đây là 1 thành công của vấn đề đấu tranh đòi quyền công dân, nó là chế độ giúp họ xác định vị trí của chính bản thân mình trong xã hội pháp quy. Năm 445 trước CN, giới bình dân giành được quyền lập mái ấm gia đình với bạn trong giới quý tộc, và cho năm 367 trước CN, 1 người thuộc giới dân gian được thai làm quan lại chấp chính. Bộ luật pháp Licinian-Sextian quy định ít nhất một trong 2 quan chấp chủ yếu phải là người thuộc giới bình dân. Với việc sau khi dứt nhiệm kỳ chấp chính, vị quan này biến đổi thành viên của Viện nguyên lão, quyền sở hữu Viện nguyên lão của giới quý tộc đã bị phá vỡ. Đến năm 300 trước CN, giới bình dân có quyền gia nhập ở tất cả mọi cung cấp của giáo hội, tức là ngang hàng với giới quý tộc về tín ngưỡng. Cùng cuối cùng, chiến thắng quyết định về mặt quyền lực và sự tác động đến vào thời điểm năm 287 trước CN, năm mà những quyết định và pháp luật của chủ yếu phủ bình dân được vận dụng cho toàn bộ cộng đồng La Mã, bao hàm cả giới quý tộc. La Mã đạt được những cải cách này mà lại không cần bất kỳ 1 cuộc loạn lạc hay ngã xuống nào. Vớ nhiên, cuộc đấu tranh kẻ thống trị vẫn ko thể giải quyết và xử lý nhưng cụ thể là nội chiến kẻ thống trị đã được ngăn chặn hoàn toàn. Như vậy, người La Mã đã cải tân thể chế của bản thân mình như 1 nhu yếu tự phát hơn nguyên nhân là theo xua 1 kế hoạch ví dụ nào.
Cùng thời hạn này, cùng với đặc thù tự phân phát tương tự, họ triển khai mở rộng giáo khu của mình. Thoạt đầu, các cuộc chiến do những người dân cộng hòa tiến hành chủ yếu ớt có đặc điểm phòng ngự vì câu hỏi lật đổ vương triều Tarquins vẫn dẫn đến những cuộc tiến công của bạn Etruscans và những đồng minh nhằm mục đích vào La Mã. Dẫu vậy không lâu sau đó, La Mã gửi sang việc tấn công giành quyền kiểm soát lãnh thổ của không ít người trơn giềng nhằm mục tiêu triệt tiêu hiểm họa bị tấn công. Logic của La Mã là việc kiểm soát điều hành các lãnh thổ tầm thường quanh sẽ phòng ngừa được bất cứ cuộc tiến công nào từ cư dân trên các lãnh thổ này đồng thời tạo thành 1 vùng đệm an ninh cho La Mã với phần đông kẻ tấn công đến tự xa. Cơ chế xâm lược của La Mã vì vậy liên tiếp được duy trì vì lý do bình an của bản thân họ. Công dụng cuối thuộc của quy trình này là câu hỏi giành quyền kiểm soát tổng thể bán đảo Italia năm 265 trước CN, và sau đó là cả vậy giới. Nói theo một cách khác rằng đế chế La Mã là 1 trong sự ngẫu nhiên, nó được hiện ra trong quá trình theo xua đuổi 1 chế độ có tên: sự an toàn. Chỉ đến tiến trình cuối của quy trình này, Đế chế La Mã bắt đầu trở thành 1 kim chỉ nam rõ ràng.
CHINH PHỤC ITALY
Cuộc đoạt được Italy được bắt đầu ngay sau khoản thời gian người La Mã trục xuất vương vãi triều Tarquins năm 509 trước công nhân với mục tiêu đầu tiên chính là lãnh thổ của tín đồ Etruscans. Hợp thể với những tộc Latinh khác và với Hy Lạp, La Mã từng bước kiên cố chinh phục lãnh thổ Etruscans trong suốt 2 cố kỉnh kỷ 5 cùng 4 trước CN. Bạn Etruscans bị đuổi thoát khỏi bán hòn đảo Italy. Nền thanh nhã Etruscans đến đây chấm dứt.
Tuy nhiên, cuộc chinh phục Italy của fan La Mã bất ngờ bị cách trở bởi cuộc xâm lược của cục tộc Gaul (phần đất âu lục cổ tất cả Pháp, bắc Hà Lan và 1 phần Thụy Sĩ), du cư cùng thiện chiến đến từ bên kia dãy Alps. Năm 387 trước CN, người Gaul vượt hàng Alps, mau lẹ đánh bại quân đội cùng thiêu bỏ La Mã. Mặc dù nhiên, tín đồ Gaul không tồn tại ý định định cư tại Italy, bọn họ chỉ để ý đến của cải của La Mã. Họ giật phá La Mã, yêu cầu cống nạp, và sau khi đã thu thập đủ thì trở lại đất của họ ở vị trí chính giữa châu Âu. La Mã hôm nay suy kiệt với nhiều cư dân họ đã chinh phục trên bán đảo Italy cù lại tấn công họ. Tuy nhiên, mang lại năm 350 trước CN, La Mã đã hồi phục mạnh bạo đủ nhằm lập lại vị nắm ở các vùng đất nói trên.
Dù chỉ là 1 trong những thành viên trong liên minh các nước Latinh, La Mã đang áp để vị thế cai quản lên toàn bộ các nước trong hợp lại thành này. Năm 340, những nước nổi dậy đòi quyền hòa bình sau khi La Mã từ chối yêu sách của họ. Tuy nhiên, La Mã chỉ mất có 2 năm để dẹp rã cuộc nổi lên này cùng thống độc nhất khối Latinh năm 338 trước cn. Năm 295 trước cn, La Mã bắt đầu cuộc chiến hạn chế lại sự nổi loạn của không ít người Latinh Samnites sống trên dãy Appenine, có thêm sự tham gia của các người Etruscans, fan Gaul còn lại và 1 vài thành phố Italy khác. Công dụng của cuộc chiến này là mang lại năm 280 trước cn, La Mã giành quyền kiểm soát toàn cục trung vai trung phong Italy. Họ gửi sự quan lại tâm của bản thân về phía phái mạnh bán hòn đảo tới các thành phố của Hy Lạp và hối hả khuất phục nốt khu vực này. Vậy là đến giữa thế kỷ 3 trước cn, La Mã sẽ hoàn toàn cai quản bán đảo Italia.
Lịch sử cổ đại cho biết rằng câu hỏi giữ các vùng đất chinh phục được là rất khó khăn. Mặc dù nhiên, La Mã hình như đã tìm thấy cách giải quyết và xử lý vấn đề này cùng với các chế độ vừa tự do thoải mái vừa quân phiệt. đồ vật nhất, Rome không hủy diệt các vùng đất này mà trao cho việc đó những quyền lực chắc chắn. Một trong những nơi được thuận tình trở thành công dân La Mã đặc biệt là các vùng gần La Mã, một vài vùng khác được đồng ý chỉ buộc phải theo những nguyên lý nào đó của La Mã. Một trong những vùng được chất nhận được trở thành quần thể tự trị, một trong những khác được có thể chấp nhận được trở thành đồng minh. Nhưng toàn bộ đều buộc phải đóng thuế và hỗ trợ binh lính cho La Mã. Ko kể ra, La Mã mang lại quân lính định cư trên những miền đất chỉ chiếm đóng như thể phần thưởng mang đến sự ship hàng của họ. Quân lính gồm đất đai hoàn toàn có thể sinh lợi, và La Mã gồm đội quân cố định và thắt chặt trên những miền đất đã sở hữu đóng. Để tăng cường sức mạnh cho những đội quân này, La Mã triển khai các dự án làm đường đầy tham vọng. Chúng ta xd các con mặt đường thẳng tắp thừa qua các ngọn núi được cho phép quân đội mau lẹ vận hễ tới những vùng gồm nổi loạn. Sự phối hợp của câu hỏi trao quyền hành với quyền công dân cùng với việc đảm bảo an toàn những phản bội ứng nhanh chóng và khắt khe đối với những kẻ nổi loạn đã cho ra đời 1 đế chế tự do và bền bỉ trên bán đảo Italy.
Đến hôm nay một quân thù mới của La Mã xuất hiện, chính là Carthage, đế chế vẫn khẳng định vị thế làm việc phía nam giới Địa Trung Hải. Nuốm kỷ sau sẽ tận mắt chứng kiến sự va đụng của hai đất nước hùng dạn dĩ này. Kết cuộc của không ít va va này: cuộc chiến tranh Punic sẽ đưa La Mã thành lực lượng hùng mạnh nhất Địa Trung Hải.
CHIẾN TRANH PUNIC
Lực lượng thủy quân hùng vượt trội nhất trên Địa Trung Hải trong cố kỉnh kỷ 3 trước cn là Carthage, giang sơn phía bắc châu Phi gần Tuynidi ngày nay. Người Carthage là fan gốc Phoenic với Carthage là 1 trong những thuộc địa cũ của Phoenic từ núm kỷ 9 trước cn. Từ bỏ Carthage trong tiếng Phoenic có nghĩa là ?othành phố mới?. Đến cầm kỷ 6 trước cn, Phoenic bị chinh phục bởi bạn Assyrian (là những bộ lạc Semitic sống sống phía bắc Mesopotamia) và kế tiếp là người bố Tư. Tuy nhiên Carthage lại không bị tác động và biến hóa 1 quốc gia tự do hoàn toàn. Tuy nhiên song với cuộc đoạt được bán đảo Italy của La Mã, Carthage cũng mở rộng lãnh thổ của mình ra mọi Bắc Phi. Khi La Mã hoàn toàn cuộc chinh phục Italy của bản thân mình thì Carthage cũng đã kiểm soát cục bộ bờ biển Bắc Phi từ bỏ phía Tây Libya mang lại eo hải dương Gibraltar (bờ đại dương phía nam Tây Ban Nha), đa số bờ biển cả phía phái mạnh Tây Ban Nha cũng giống như các đảo Corsica và Sardinia làm việc Châu Âu. Carthage là 1 quyền lực kinh khủng, nó kiểm soát hầu hết các chuyển động giao thương trên Địa Trung Hải, cung ứng binh lính, nô lệ và mặt hàng hóa, và tích trữ lượng lượng xoàn bạc to đùng từ các mỏ khai quật ở Tây Ban Nha.
Xem thêm: Tinh dầu câu cá tra thái lan yuhoo, tinh mùi câu cá tra thái lan nhạy và hiệu quả
Hai đế chế hùng bạo gan này bước đầu va chạm nhau vào thời điểm giữa thế kỷ 3 trước cn, khi quyền lực tối cao của La Mã vẫn vươn tới cực nam của Italy. Thực ra, 2 bên đã bao hàm tiếp xúc rời rộc rạc trước đó tuy thế chưa bên nào cảm thấy hiểm họa đến từ bên kia. Bạn La Mã gồm hiểu biết điều tỉ mỷ về người Carthage. Chúng ta gọi những người này bằng cái brand name gốc là bạn Phoenician. Trong giờ Latinh, nó được viết là Poeni, trên đây là xuất phát cái tên Punic của trận chiến tranh chuẩn bị được nói tới. Cuộc chiến xấu số cho Carthage này là chẳng thể tránh được. Nằm giữa Carthage với Italy là hòn đảo lớn Sicily. Carthage kiểm soát nửa phía tây của hòn đảo, tuy nhiên với việc đã kiểm soát điều hành cực nam của bán hòn đảo Italy thì La Mã chỉ còn cách Sicily 1 khoảng tay. La Mã can thiệp vào cuộc nổi dậy của bạn Messana hạn chế lại Carthage, và cuộc chiến tranh Punic lần 1 nổ ra.
Chiến tranh Punic lần 1 (264-241 trước cn)
Nổ ra năm 264 trước cn, chủ yếu ra mắt trên đảo Sicily. La Mã vây hãm nhiều tp của Carthage sống Sicily cùng khi Carthage gửi hải quân của bản thân mình đến giải vây, La Mã diệt diệt trọn vẹn lực lượng thủy quân này. Lần đầu tiên kể từ lúc thành lập, đế chế Carthage chuốc lấy lose trên biển. Cuộc chiến hoàn thành với thành công không đích thực thuộc về bên cạnh nào. Năm 241 trước cn, 1 hiệp cầu được ký năm 241 giữa phía 2 bên với việc Carthage đề nghị rời quăng quật Sicily (dù chưa bị mất vào tay La Mã) và bồi hoàn 1 khoản đến chiến tranh. Ngay lập tức sau đó, Carthage phải đối mặt với các vụ nổi loàn của lực lượng lính đánh thuê, với La Mã tận hưởng từ sự tính phức tạp này cùng với việc chiếm hữu được đảo Corsica. La Mã rất lo ngại người Carthage và hy vọng xây dựng 1 vùng đệm an toàn càng lớn càng tốt giữa La Mã với Carthage. Sau Sicily với Corsica, La Mã liên tiếp muốn đẩy tín đồ Carthage thoát khỏi Sardinia, hòn đảo phía tây bán đảo Italy. Carthage phản ứng bằng phương pháp gia tăng sức khỏe ở Châu Âu. Trước tiên, họ chuyển tướng Hamilcar và bé rể ông ta là Hasdrubal tới Tây Ban Nha tùy chỉnh chế độ ở trong địa và thi công quân đội. Ở đây, hai cha con này lập quan lại hệ đồng minh với các nước vùng Iberia, cùng quân nhóm Carthage mộ từ các nước nhà đồng minh lặng lẽ âm thầm lớn mạnh khỏe và quyền lực cùng tác động của Carthage vươn mọi bán đảo Iberia.
Chiến tranh Punic lần 2 (218-202 trước CN)
Rất lo lắng trước tình trạng này nên lúc Saguntum, 1 thành phố nhỏ tuổi ở TBN yêu cầu Rome trở thành đồng minh, La Mã đang không từ chối. Vài năm sau, Hannibal, 1 tướng con trẻ 25 tuổi trở nên tổng chỉ huy quân Carthage làm việc TBN. Thời gian đầu, Hannibal có thể chấp nhận được người Saguntum sử dụng những bến cảng to lớn để tránh xung bỗng nhiên với La Mã. Tuy vậy Saguntum với hỗ trợ của người đồng minh La Mã, bước đầu chơi trò chính trị với các thành phố TBN khác. Làm lơ những rình rập đe dọa trực tiếp từ La Mã, Hannibal tấn công và chiếm giữ Saguntum. La Mã cố gắng thu xếp sự việc này bằng con phố ngoại giao. Họ yêu mong Carthage cách chức Hannibal và chuyển ông này mang lại Rome. Chiến tranh Punic lần 2 nổ ra năm 218 trước cn khi Carrthage khước từ yêu ước này. Dẫu vậy lần này, La Mã phải đối mặt với 1 kẻ thù đáng sợ. Trong thời hạn sau cuộc chiến lần 1, Carthage đã tạo ra 1 đội quân hùng mạnh. Hannibal sẽ đưa đội quân này đi dọc Châu Âu với tháng 9 năm 218, ông gửi quân Carthage vượt dãy Alpes bắt đầu cuộc xâm lược Italy. Dù stress vì quãng đường vận chuyển chiến, Hannibal vẫn ngay mau lẹ đập rã quân La Mã ở phía bắc Italy. Chiến thắng ngoạn mục này đã khiến cho nhiều binh lực du mục Gaul kéo đoàn quân của Hannibal nâng tổng số quân của ông lên trên mặt 50000. Thành công của Hannibal trước fan La Mã được bảo vệ bằng vấn đề thuyết phục các đồng minh của La Mã và tiếp giáp nhập nhiều thành phố vào Carthage.
Người La Mã hiểu rõ rằng họ ko thể vượt mặt Hannibal. Xuất xắc vọng, La Mã trao quyền mang đến nhà độc tài Quintus Fabius Maximuss. Fabius sai bảo tránh cuộc chiến tranh trực diện bằng mọi giá, chỉ tiến công du kích tính đến khi quân Carthage suy yếu đủ để tiến công trực diện. Cơ mà khi Hannibal hành binh tới Cannae (trận Can) năm 216 trước cn, Fabius chuyển 1 đội quân 80000 người ra chống lại. Đội quân này ngay nhanh chóng bị Hannibal hủy diệt hoàn toàn, đây là thất bại lớn số 1 Rome thử khám phá qua. Những đồng minh phía nam giới Italy của La Mã chạy thanh lịch phía Hannibal, tổng thể Sicily trở thành liên minh của Carthage. Thêm vào đó, vua Philip V xứ Macedon, tín đồ kiểm soát đa số lãnh địa Hy Lạp cũng ngả theo Hannibal và bước đầu cuộc cuộc chiến tranh chống lại La Mã năm 215 trước cn. Tình trạng gần như tuyệt vọng so với La Mã. Fabius không hề dũng khí đối đầu với Hannibal. Hannibal gửi quân nhóm vòng quanh Italy mà lại không còn bất kể sự chống cự nào. Tuy nhiên, Hannibal không tồn tại đủ lực lượng cùng trang bị để vây hãm hay tấn công ồ ạt các thành phố như Rome. Toàn bộ những gì ông hoàn toàn có thể làm là đi khắp những miền nông buôn bản Italy và tàn phá nó.
La Mã quyết định tiến công hậu phương của Hannibal. Hiểu được Hannibal phụ thuộc vào vào nguồn hỗ trợ nhân lực và vật lực từ bỏ TBN, La Mã trao mang đến Publius Cornelius Scipio (237-183 trước cn), 1 chức năng về kế hoạch chức Thống đốc Tây Ban Nha, 1 hành động không hợp hiến bởi vị tướng trẻ con này chưa khi nào là quan lại chấp chính. Scipio, sau đây được call bằng cái brand name Scipio Africanus vì thắng lợi của ông trước fan Carthage trên đất Châu Phi, đã nhanh chóng chinh phục toàn cỗ TBN. Đến thời điểm này, Hannibal bị mắc cạn trên khu đất Italy. Sau đó, Scipio đưa quân vào Châu Phi cùng buộc bạn Carthage phải đề xuất Rome 1 hiệp cầu hòa bình. Một phần của hiệp cầu này là Hannibal bắt buộc rời khỏi bán hòn đảo Italy. Hannibal là 1 trong số những danh tướng bậm bạp nhất trong lịch sử hào hùng thế giới. Trong suốt trận chiến tranh cùng với La Mã, ông không thể thua 1 trận nào. Mặc dù thế ông vẫn yêu cầu rút lui. Với dù chiến hạ trong tất cả các trận đánh, Hannibal đã thua thảm trong cuộc chiến tranh này. Lúc Hannibal cù trở lại, fan Carthage lấy lại tinh thần và thêm một lần nữa nổi lên chống lại La Mã. Năm 202 trước cn, Hannibal với Scipio giao chiến sinh sống At Zama phía bắc Châu Phi cùng tại phía trên Hannibal nếm thua thảm đầu tiên. Carthage bị gửi xuống thành 1 bang độc lập. La Mã bây giờ kiểm soát toàn bộ miền tây Địa Trung Hải bao hàm cả khu vực Bắc Phi.
Cuộc chiến này đem về cho La Mã những tay nghề lịch sử. Họ đang phải đương đầu với phần đông thất bại rõ ràng trước một kẻ địch hùng bạo dạn và ở đầu cuối đã chiến thắng những kẻ thù vượt trội này. Tính bí quyết La Mã được xem từ cuộc chiến tuyệt vọng này đã xuyên thấu phần còn sót lại của lịch sử vẻ vang đế chế. Cuộc chiến tranh Punic lần 2 gửi La Mã trường đoản cú 1 quyền lực có tính quanh vùng trở thành 1 đế chế trên toàn ráng giới. Với việc Philip V của Macedon hợp tác với Hannibal thực hiện chiến tranh ngăn chặn lại Rome, La Mã chuyển hướng cuộc chiến tranh về phía đông trước tiên xâm chiếm Macedon và tiếp đến là những vương quốc Hi Lạp khác. Hiệu quả cuối thuộc của chiến tranh Punic lần 2 là sự thống trị nhân loại của La Mã.
Chiến tranh Punic lần 3 (149-146 trước CN)
Trong những năm tiếp theo, La Mã tiếp tục đoạt được các giang sơn Hy Lạp sinh hoạt phía đông. Ở phía tây, họ bọn áp tàn tệ người Iberian cùng trút thịnh nộ lên đầu bạn Carthage. Những nhà sử học tập đã khắc ghi lời của 1 lãnh tụ số 1 của La Mã là Cato rằng khi xong xuôi 1 bài bác phát biểu về bất kể vấn đề gì, ông này cũng đều có câu: ?otôi nhận định rằng phải hủy diệt Carthage?. Trong nửa đầu thế kỷ thứ 2 trước cn, cho dù không giành lại được rất nhiều quyền lực nhưng với các chuyển động thương mại, Carthage đã và đang khôi phục lại đa số sự sum vầy trước kia. La Mã càng ngày càng nghi ngờ sự phục hồi của Carthage và yêu cầu người Carthage từ bỏ thành phố của họ nhằm lùi sâu vào trong châu lục Bắc Phi. Carthage, xứ sở buôn bán phụ thuộc vào mua bán trên biển không đồng ý yêu mong này. Viện nguyên lão La Mã tuyên tía chiến tranh. Sau 1 thời hạn bao vây, tín đồ La Mã chiếm hữu được thành phố, bầy tớ La Mã đi từng nhà tàn sát cư dân Carthage. Đây có lẽ là vụ hành quyết có hệ thống đẫm máu nhất trước nạm chiến II. Những người Carthage còn sinh sống bị phân phối làm nô lệ. Cảng biển và thành phố bị phá hủy.
Chinh phục Hy Lạp
Trong thời hạn La Mã đang bận rộn với gần như tranh chấp bao gồm trị nội cỗ và cuộc chinh phục Italy thì fan Hy Lạp cội Macedonia (nằm giữa Nam bốn và Hy Lạp) đã chinh phục hầu hết lãnh địa Hy Lạp và tiếp nối vươn bàn tay đế quốc ra khắp nuốm giới. Năm 324 trước cn, khi mà lại Rome vẫn chưa đoạt được hết Italy cùng vẫn đã sa lầy trong mọt xung đột nhiên giữa giới quý tộc cùng dân nghèo, thì toàn bộ lãnh địa trái đất nằm phía đông La Mã đã thuộc về 1 người lũ ông duy nhất, Alexander Đại Đế, nhà quân sự rất có thể coi là bậm bạp nhất trong lịch sử vẻ vang cổ đại. Sau khi chinh phục toàn bộ ba Tư, Alexander bất thần chết giữ lại đế chế rộng lớn ông đã dựng lên trong sự xâu xé của những tướng lĩnh. Năm 312 trước cn, Seleucus, 1 trong các viên tướng này xưng vua tại Babylon cùng phần đất rộng lớn phía đông Hy Lạp, tiếp nối tiếp tục không ngừng mở rộng lãnh thổ cho tới phía đông Anatolia (Thổ Nhĩ Kỳ) và phía bắc Syria ra đời Seleucid, đệ nhị đế chế Hy Lạp. Cơ mà La Mã hình như không quan tâm lắm đến các sự kiện chấn động này. Bị đưa ra phối vày những vấn đề trong nội bộ, La Mã không vồ cập lắm đến tình hình bên ngoài và chưa nhìn nhận và đánh giá đế quốc Hy Lạp như 1 mối bắt nạt dọa. Nhưng cuộc chiến tranh Punic lần 2 sẽ làm tất cả thay đổi. Rome gần như đã trở nên hủy diệt bởi người Carthage và vương quốc Macedonian (dưới quyền trị bởi của Philip V 221-179 trước cn) lại phối hợp với Carthage. Nhân loại Hy Lạp xuất hiện thêm trong đôi mắt của tín đồ La Mã như là mối bắt nạt doạ khủng nhất đến từ bên ngoài.
Philip V là một trong vị vua những tham vọng, muốn mở rộng lãnh thổ và biến Macedonia thành 1 đế chế. Không may cho ông ta, Antiochus III (223-187 trước cn), vị vua của đế chế Seleucid cũng có cùng tham vọng này. Antiochus III bước đầu chiếm đoạt khu vực Palestine, giành giật quyền điều hành và kiểm soát Ptolemies trực thuộc Ai Cập. Đồng thời, Philip V cũng bắt đầu vươn tay tới biển Aegean (nằm thân bán hòn đảo Hy Lạp cùng vùng tè Á trực thuộc Thổ Nhĩ Kỳ) và vùng đái Á. 2 vị vua này thấy phương án tốt tốt nhất là hợp tác nhau cùng đoạt được Ai Cập tiếp nối mới tính cho chuyện chia chác.
La Mã, sau khoản thời gian trải qua kinh nghiệm tay nghề cay đắng với Carthage, sẽ trở phải rất cảnh giác cùng với các đất nước có hoài bão đế chế bên ngoài. Họ đã cản lại Philip V trong thời gian chiến tranh Punic lần II (cuộc chiến này được hotline là cuộc chiến tranh Macedonian lần I) với sau này lại yêu ước ông ta xong việc đánh chiếm đất đai Hy Lạp. Philip V từ chối, với La Mã cử tướng Flaminius tiến đánh Macedon năm 200 trước cn, trận đánh Macedonia lần 2 bắt đầu. Sau 3 năm, Flamiuss đánh bại Philip V trong trận Thessaly (địa danh nằm ở miền trung Hy Lạp, phía bắc biên thuỳ Macedonia) và mang lại năm 196 trước công nhân thì tuyên bố những thành phố Hy Lạp được độc lập.
Nhưng La Mã vẫn siêu cảnh giác với Antiochus III. Vị vua này chuyển quân lên đất Hy Lạp tấn công người La Mã nhưng lập cập bị đánh bật khỏi Hy Lạp rồi bị thua kém trong trận Magnesia sinh sống Tiểu Á năm 189 trước cn. Trong trận đánh này, tín đồ La Mã không chỉ chiếm đoạt khu đất đai cơ mà chỉ buộc Antiochus nộp 1 khoản tiền vạc lớn. Nói chung, La Mã coi những thành phố Hy Lạp tựa như những thành phố tự do thoải mái ít tiềm lực, với La Mã coi mình là người bảo đảm Hy Lạp, và bằng cách này ngăn ngừa sự cải cách và phát triển của ngẫu nhiên quyền lực tập trung nào có công dụng đe dọa Rome. Năm 179 trước cn, Philip V chết, fan kế vị là Perseus khuấy động trào lưu dân nhà và lòng tin cách mạng sinh sống Hy Lạp. Với La Mã lại xâm lấn Hy Lạp. Trận đánh Macedonia lần 3 nổ ra (172-168 trước cn). Không giống với lần trước, khi trận chiến này kết thúc, dù vẫn không chiếm phần đất đai tuy vậy Rome áp đặt lao lý lệ cại trị rất cứng rắn so với các đồng minh cũng giống như các thành phố nhờ vào nhằm ngăn ngừa mọi ngọn lửa biện pháp mạng. La Mã đang học được từ bỏ việc điều hành và kiểm soát các thành phố ở Italy rằng có thể kéo nhiều năm sự thần phục của các thành phố này nếu duy trì được sự lũ áp hoàn thành khoát, hối hả và tàn bạo.
Lúc này, đế chế La Mã vẫn thành hình. La Mã đáp trả các tác hại ngay khi nó mới chỉ sắp xẩy ra. Việc vượt mặt Perseus đi kèm theo với việc cướp phá những thành phố bị chinh phục một cách nặng nề. Phân phối đó, khoản tiền vạc mà phần đông kẻ bại trận phải chịu đựng làm ngập đầy kho tàng La Mã. Đồng thời, ngơi nghỉ phía Tây, các quan chức đại diện thay mặt của La Mã tấn công thuế nặng nề lên những người dân bị cai trị. Đến vào giữa thế kỷ 2 trước cn, La Mã đã trở thành 1 cỗ máy làm tiền đẩy đà với các affair có lợi đến mức không tưởng. Mặc dù nhiên, lượng của cải đẩy đà này đang khơi dậy côn trùng xung đột kẻ thống trị có từ trước đây và nền cộng hòa sẽ bắt buộc sống trong cơn khủng hoảng rủi ro trong rộng 100 năm tới, cơn phệ hoàng nhưng tại thời gian nó kết thúc, đã xô đổ nền cộng hòa và đưa La Mã ngả sang chế độ độc tài.
Cuộc rủi ro khủng hoảng của nền cùng hòa
Giới dân dã La Mã bao hàm những nông dân, thợ bằng tay và số đông lao động thuộc hạ khác. 1 phần nông dân làm cho việc trong những trang trại nhỏ tuổi của riêng rẽ mình, phần còn lại cùng với các thợ bằng tay và các loại lđ khác đ làm thuê mang đến giới quý tộc với tầm lương không tồi. Chiến tranh Punic lần II đã thay đổi tận căn cơ sự sở hữu gia tài trong xóm hội. Hannibal sẽ san bằng các miền nông thôn khi di chuyển chiến quanh La Mã, toàn bộ của cải của quốc gia được triệu tập sau những bức tường thành Rome nhằm bảo vệ. Mặt ngoài, chiến thắng và ruộng khu đất của hàng chục ngàn nông dân bị phá hủy. Sau chiến tranh, giới quý tộc càng giàu thêm vì chiến lợi phẩm cuộc chiến tranh mua sạch khu đất đai trồng trọt. Đến giữa thế kỷ II trước cn, nền nông nghiệp trồng trọt La Mã hoàn toàn bị bỏ ra phối bởi các đồn điền mênh mông thuộc sở hữu của hầu hết chủ đất giàu có đến mức ko tưởng. Mọi nông dân khánh kiệt ập vào các thành phố kiếm câu hỏi làm. Đây bắt đầu chỉ là phần chìm của tảng băng xung đột.
Trong khi ấy các trận đánh Punic với Macedonia đã cung ứng cho La Mã không hề ít nô lệ. Trước đây, La Mã đã bao gồm lao đụng là nô lệ, nhưng nên đến thời điểm giữa thế kỷ 2 trước cn, sự biến hóa từ nền kinh tế tài chính lao động có tác dụng công thanh lịch lao động bầy tớ mới đích thực diễn ra. Đến cuối thế kỷ 2 trước cn, đa số dân số La Mã thuộc tầng lớp nô lệ. Chứng trạng này làm giảm đi các thời cơ việc làm cho và thu nhập cá nhân tốt cho những người lđ nơi bắt đầu La Mã. Nếu muốn có công việc, bọn họ buộc phải chấp nhận mức thu nhập thậm chí là thấp hơn những người dân nô lệ, mức đã không thể đủ sống. Triệu chứng này tạo nên 1 làn sóng di trú lớn lao của những người dân LĐ từ thành phố này sang thành phố khác sinh hoạt La Mã cùng với nỗi oán giận càng ngày càng tăng. Thùng thuốc súng rủi ro đã được châm ngòi.
Nội chiến Grachhi
Năm 133 trước cn, tranh chấp gửi La Mã vào nội chiến. Tiberius Gracchus, vị quan lại hộ dân thay mặt đại diện cho dân chúng đề xuất giới hạn quyền tải đất đai bên dưới 640 acre (1 acre ~ 0.4 ha), và bởi vậy lấy đi phần lớn đất đai của giới quý tộc. Những người dân có trên 640 acre đất đề xuất trả lại phần dôi nhằm Nhà nước chia cho dân nghèo. Vớ nhiên, giới thượng lưu cùng viện nguyên lão La Mã tìm hầu như cách rất có thể để bội nghịch đối dự qui định này. Họ nỗ lực được vị quan hộ dân thứ hai là Octavius và thuyết phục ông này tủ quyết cải tân ruộng khu đất của Gracchus. Khó chịu vì bị làm phản đối, Gracchus miễn nhiệm Octavius, 1 hành động vi hiến rõ ràng. Khi nhiệm kỳ kết thúc, Gracchus tiếp tục có thêm hành vi vi hiến thứ 2 là gia nhập kỳ thai cử mang đến nhiệm kỳ tiếp theo. Bạo loạn nổ ra trong đợt bầu cử này và Gracchus bị 1 nhóm những nghị sĩ ám sát, lần thứ nhất trong lịch sử tồn tại, tín đồ La Mã chém làm thịt lẫn nhau.
Nhiều người đã không review đúng sứ mệnh của Tiberius Gracchus so với lịch sử La Mã. Dù cuộc cải tân của ông thất bại, nhưng lại Gracchus đã tạo nên một phong cách chính trị mới: giao hàng đa số. Trước Gracchus, những biến hóa chính trị được triển khai chủ yếu vị những yêu ước của, và để ship hàng 1 thiểu số là giới quý tộc. Mặc dù nhiên, Tiberius lại search kiếm những chuyển đổi vì ích lợi của bọn dân bọn chúng và trọn vẹn không đếm xỉa mang lại giới quý tộc. Điều kia đã tạo ra 1 lớp chính trị gia mới ở La Mã, những người được call là chủ yếu trị gia mị dân vì những nỗ lực giành quyền lực tối cao của họ bằng phương pháp thu hút sự ủng hộ vào dân chúng. Đối lập với những thiết yếu trị gia kiểu dáng này, giới quý tộc liên tiếp nỗ lực gia hạn cơ cấu thiết yếu trị truyền thống: giao hàng tầng lớp nhiều có.
Tiberius chết nhưng đơn vị Gracchi chưa dừng lại ở đó. Liên tiếp hai năm 123 và 122 trước cn, Gaius Gracchus (em trai Tiberius) được bầu là quan liêu hộ dân. Gồm nguồn ủng hộ lớn lao từ dân chúng, Gaius tìm giải pháp thông qua rất nhiều bộ phương pháp tại quốc hội. Đầu tiên, ông ra nguyên tắc bình ổn túi tiền ngũ ly bằng việc cho xây dựng các nhà kho đựng ngũ ly thừa từ bỏ mùa trước. Dự công cụ thứ nhì sẽ đem lại cho ông rất nhiều sự phòng đối là trao quyền công dân cho tất khắp cơ thể Italy (nhằm có tác dụng tăng quyền lực tối cao của bản thân Gaius). Năm 121 trước cn, Viện nguyên lão thông qua một luật định yêu thương cầu những quan chấp chính bảo vệ nền cộng hòa với tuyên bố Gaius Gracchus là kẻ thù trong phòng nước. Gaius bị săn đuổi cùng tự sát, hàng vạn người cỗ vũ ông bị giết và treo cổ.
Marius
Sau kia ít lâu, năm 111 trước công nhân La Mã ban đầu cuộc chiến cùng với Jugurtha, vị vua của Numidia (1 giang sơn bắc Phi ở phía nam giới Carthage). Cuộc chiến này được hotline là cuộc chiến tranh Jugurthine, sẽ được tiến hành không triệt để và sự nghi vấn của bạn La Mã đối với viện nguyên lão tăng lên. Bởi vậy, năm 107 trước cn, Gaius Marius (157-86 trước cn) được bầu làm quan chấp chính và được cử đến Numidia. Marius mau lẹ đánh bại Jugurhta. Nhưng fan thực sự đánh bại hoàn toàn Jugurtha là Sulla (138-78 trước cn), 1 sĩ quan tiền của Marius. Dù thuộc về 1 loại dõi quý tộc lâu lăm nhưng Sulla là một trong những vị tướng tá nghèo. Còn Marius lại là một trong quý tộc mới, người trước tiên trong chiếc họ đã đạt được vị trí cao trong xã hội. Cả 2 đều ko được giới quý tộc La Mã công nhận. Sulla nhận định rằng Marius vẫn giành lấy tin tưởng bằng các chiến công ko thuộc về mình. Sự ghen đua thân hai ông này là lý do của cuộc đao binh năm 88 trước cn. Marius là 1 nhà cách tân sáng tạo. Ông biến đổi hoàn toàn cơ cấu tổ chức quân đội của mình bằng phương pháp hầu như chỉ sử dụng những người dân tình nguyện. Chúng ta là những người dân nghèo tốt nhất La Mã, những người dân vẫn nuôi chăm sóc lòng căm phẫn với chính sách đặc biệt từ bỏ sau khi anh em Gracchi bị giết. Marius gửi ra lời hứa sẽ phân tách chiến lợi phẩm chiến tranh và ruộng đất để đổi mang sự phục vụ lâu dài hơn của lực lượng này. Và 1 cái gì đó mới mẻ vẫn xuất hiện. Sự túng thiếu đã đẩy 1 lạng lớn người nghèo thành binh lính, và phần đa binh lính này có lòng trung thành với chủ và sự biết ơn thâm thúy không buộc phải là với công ty nước nhưng với vị tướng tá bảo trợ của họ. Sự tôn sùng cá nhân này sẽ trao cho Marius, và đầy đủ tướng lãnh khác trong tương lai, 1 quyền lực mà họ chưa lúc nào có trước đây.
Sulla
Trong những năm 80 trước cn, La Mã phải giải quyết hàng loạt cuộc chiến với các đồng minh Italy, những người dân phải chịu đựng sự bất công lớn. Sulla chứng minh mình là 1 trong những tướng giỏi trong suốt các trận chiến này cùng được thai làm quan chấp chính năm 88 trước cn. Khác với Marius, Sulla coi bản thân thuộc về giới quý tộc. Ông ta vượt mặt Marius trong cuộc nội chiến. Viện nguyên lão, sốt ruột sự chống đối của dân chúng, đã trao đến Sulla quyền lực độc tài. Đến lúc này, vị trí độc tài đã là địa chỉ hợp hiến. Cơ quan chính phủ La Mã được phép trao toàn cục quyền lực quân vương mang đến 1 cá nhân trong thời gian của cuộc bự hoảng. Vị quân vương này sẽ không còn phải chia sẻ quyền lực với cùng 1 người khác như dưới chính sách quan chấp chính. Sulla ngay chớp nhoáng thực hiện cải tân chính phủ trong tầm 3 năm với vấn đề khôi phục quyền lực tối cao của Viện nguyên lão và cắt đứt quyền của quốc hội. Dù ý định là phục hồi lại bề ngoài chính phủ lúc đầu nhưng Sulla sử dụng 1 biện pháp khác hẳn. Ông ta áp dụng quân đội nhằm giết tất cả các kẻ thù (và thậm chí những người không hẳn là đối thủ). Nền tảng của đế chế đã có những đứt gãy nguy hiểm.
Bắt đầu của sự việc kết thúc
Cuộc cải cách của Sulla mang về sự phản phòng dữ dội. Sau khi Sulla chết, viện nguyên lão phải đương đầu với các cuộc nổi loạn có vũ trang. Năm 70 trước cn, hai chủ yếu trị gia nhiều hoài bão là Crassus với Pompey lên làm quan chấp thiết yếu và tức thì lập tức bãi bỏ hiến pháp của Sulla. 1 trào lưu bao gồm trị mới xuất hiện. Crassus và Pompey câu kết với những quan hộ dân và quốc hội chống lại viện nguyên lão thuộc giới quý tộc. Năm 67 trước cn, Pompey được trao quyền lãnh đạo toàn cục vùng Địa Trung Hải trong 3 năm, và quyền lực này được kéo dãn trong nhiều năm tiếp theo sau để ông có thể tiếp tục trận đánh ở vùng đái Á. Đến cuối giai đoạn này, Pompey đang trở thành nhà lãnh đạo khét tiếng nhất nghỉ ngơi La Mã. Việc này khiến Crassus lo âu vì ông ta không tồn tại vị trí quan trọng như Pompey trong cả viện nguyên lão lẫn Quốc hội. Cùng Crassus đưa ra quyết định liên minh với những chính trị gia tăm tiếng khác, vào đó nổi bật nhất là Gaius Julius Caesar (100-44 trước cn). Caesar xuất thân từ một gia đính quý tộc thọ đời, cùng là vị tướng thiên tài chỉ huy quân La Mã sinh hoạt Tây Ban Nha với Gaul.
Khi Caesar quay trở lại từ Tây Ban Nha, ông yêu cầu một cuộc diễu binh chiến thắng vòng quanh Rome. Viện nguyên lão từ chối cuộc diễu binh này vì sợ ảnh hưởng của ông tới chỗ đông người dân chúng. Caesar thuyết phục Pompey cùng Crassus hòa giải với thể chế tam hùng trước tiên được thành lập bao gồm 3 chủ yếu trị gia nói trên. Cơ quan chỉ đạo của chính phủ này dứt quyền lực của cơ quan chỉ đạo của chính phủ và ban đầu sự ngừng của nền cùng hòa La Mã.
JULIUS CAESAR
Chính che tam tài đầu tiên bao gồm Caesar, Crassus cùng Pompey bước đầu nắm quyền lực năm 59 trước cn sau thời điểm Caesar được bầu làm quan chấp chính. Chương trình cách tân của chính phủ mới được phát hành và Caesar biến thống đốc của 2 tỉnh giấc Gaul (phía bắc Italy) với Illycrium (ven biển lớn Adriatic của phái mạnh Tư). Các chiến dịch chinh phục bằng quân sự chiến lược là tuyến đường để vươn tới quyền lực tối cao ở La Mã, bằng cách đó tạo nên các tướng lãnh 1 đội quân trung thành, sự nhiều có, sự ủng hộ và uy tín sinh hoạt Rome. Chức thống đốc ở hai tỉnh nói trên chất nhận được Caesar tiến hành ước mơ đoạt được của mình.
Lúc này tín đồ La Mã không tồn tại lý vì gì phải lấn chiếm khu vực Trung với Bắc Âu. Những bộ lạc Đức cùng Celt (chủng tín đồ cổ đại sống đa số ở Trung với Tây Âu, có hậu duệ là những người dân Ireland, Wale, cao nguyên trung bộ Scotland và ven bờ biển phía bắc nước Pháp ngày nay) sống ở khu vực này là những bộ lạc phân phối du cư. Tỉnh Illycrium là vùng đệm đủ bình yên cho La Mã đối với bất kể sự đe dọa nào tới từ những bộ lạc này. Nhưng mà Caesar vẫn đã thực hiện những cuộc chinh phục kỳ diệu hướng đến vùng khu đất này. Với 1 loạt những chiến dịch quân sự thiên tài, Caesar kéo dãn đường biên cương của đế chế La Mã ra mãi phía bắc các nước Pháp, Bỉ và thậm chí còn cả phía nam vương quốc Anh, khuất phục hoàn toàn những fan Celt sinh sống tại đây. Khi Caesar hoàn chỉnh cuộc đoạt được của bản thân thì cơ quan chỉ đạo của chính phủ tam tài của ông chảy rã. Crassus chết trong trận chiến chống lại tín đồ Parrhian (người bố Tư cổ đại) sống Trung Đông, Pompey quay sườn lưng lại Caesar và thu hút viện nguyên lão ngăn chặn lại ông. Viện nguyên lão tuyên ba Caesar là quân thù của đế chế và ra lệnh cho ông giao lại quyền thống lãnh với vùng đất đang trị vì. Caesar không tuân theo nghĩa vụ này. Với team quân tuyệt vời trung thành, năm 49 trước cn, Caesar chuyển quân vượt sông Rubicon vào Italy. đao binh bùng nổ.
Trong khi đó, Pompey nhập đội quân của chính bản thân mình với 1 đội quân mới vị tướng Metellus Scipio chỉ huy và theo Caesar về phía tây nam, tiến vào nội địa Hy Lạp mang đến 1 cánh đồng ở phía ko kể 1 thương trấn nhỏ có thương hiệu Pharsalus, giao lộ của bé đường giao thương mua bán đông-tây. Caesar có tầm khoảng 22000 cỗ binh và 1000 kỵ binh dàn trận trên cánh đồng phía bờ bắc sông Enipeus. Pompey đối trận cùng với 45000 quân tại vị trí cao hơn trên cánh đồng. Đội quân của Caesar đa số gồm những bầy tớ đã theo ông tham chiến vào 10 năm ở Gaul, trong những lúc binh quân nhân của Pompey, mặc dù đông vội vàng hơn 2 lần, lại chỉ là đều người bầy tớ và số quân được giảng dạy sơ sử dụng do các vị vua liên minh cung cấp. Tương đối nhiều sử gia đã xem xét rằng quân nhóm Pompey vào trận với lòng tin rất cao vị đã thắng lợi đội quân huyền thoại của Caesar trước kia 1 tuần. Với Pompey bên cạnh đó đã sờ thấy chiến thắng. Caesar thực thi quân đội trong không ít ngày trên mảnh đất rộng 4 dặm ngăn cách giữa 2 đối thủ để bẫy Pompey vào trận. Tuy nhiên, Pompey đang trở nên bình yên sau thời hạn đối chiến cùng với Caesar. Ông ta muốn tiêu hao sinh lực địch bằng cách bỏ thời gian mong chờ nhằm khai thác vấn đề tiếp tế cùng sự bất mãn của quân bộ đội Caesar theo thời gian trong khi phiên bản thân Pompey được bảo đảm an toàn nguồn tiếp tế liên tiếp cả về thực phẩm và bạn từ phía đông. Pompey nhận định rằng không lợi lộc gì để khai chiến tuy vậy Pompey ko chỉ có 1 mình. Bao bọc ông ta có rất nhiều các nghị sĩ có quyền lực. 1 số thiếu tởm nghiệm, một số ít phấn khích quá trớn vì thành công tại Dyrrhachium, còn số khác vẫn quá căng thẳng mệt mỏi với cuộc chiến và muốn xong nó ngay lập tức lập tức. Tất cả bầy họ thúc giục Pompey khai chiến, liên tiếp hướng sự chăm chú của Pompey vào Caesar, tín đồ đang lạnh lòng tham chiến. Dưới các áp lực này, và đi ngược lại chiến thuật của phiên bản thân mình, Pompey buộc phải tham chiến. Caesar rất phù hợp với vấn đề này vì nguồn tiếp tế của ông rất thon và Pompey xứng đáng lẽ chỉ việc chờ đợi. Pompey bên cạnh đó rất lo lắng về trận chiến này khi có một tuyên bố rất cạnh tranh hiểu với đội quân của mình: ? “Bất cứ chiến thắng thuộc trở về bên cạnh nào, ngày hôm nay sẽ là ngày ban đầu của 1 giai đoạn kinh khủng và không có ngừng với La Mã? “(Appian)
Caesar tham chiến với các quân đoàn số 8,9,10,11 với 12 tạo thành 80 toán quân với toàn bô quân gần 22000 bộ binh, 1000 kỵ binh nặng cùng một số nhỏ tuổi kỵ binh nhẹ. Pompey có 110 toán quân tổng số lên tới mức 45000 bộ binh gồm đủ cả chủ lực và dự bị được yểm trợ bởi 3000 quân cung nỏ, 1200 quân bắn đá và 7000 kỵ binh. Đội quân này là sự việc tập hợp của những quân đoàn La Mã với các quân đoàn liên minh đến từ hết sức nhiều quốc gia khác nhau, từ Gaul, Đức mang đến Thổ Nhĩ Kỳ với Syria.
Pharsalus là 1 trong số những trận đánh lịch sử khi mà thành công thuộc về vị tướng bao gồm những sáng tạo thiên tài về chiến thuật. Caesar đã thành công vì có thể đoán định đúng mực Pompey sẽ làm gì. ưu thế lớn tốt nhất của Pompey là đội kỵ binh bên dưới quyền chỉ đạo của Titus Labienus, tập trung toàn bộ bên cánh trái với đội cung thủ và bắn đá. Caesar ngay mau lẹ đoán ra ý đồ gia dụng của Pompey là muốn đập tan team kỵ binh 1000 người đang dàn trận bên cánh cần của ông. Caesar rút 6 toán quân cỗ binh ngơi nghỉ hậu phương lên để chếch phía đằng sau đoàn kỵ binh bên cánh nên với trang bị là trường thương. ẩn phía sau những con ngựa chiến cao lớn, team kỵ binh này rất cạnh tranh bị kẻ thù quan liền kề thấy. Sau 1 bài xích phát biểu nh
